Moeilijk hè, een nieuwe bank!
Kies eens niet voor een nieuwe bank, maar juist voor een mooi vintage ontwerp. Onderstaand onze top 4. Klik op de foto’s voor meer details en verkoopinformatie. Of wordt het kiezen nu alleen maar lastiger?
Onlangs kreeg ik het boek “Fristho, vooruitstrevende meubelen” van een vriend cadeau. Wat een heerlijk boek voor iemand die van vintage design houdt!
Het boek is geschreven door historicus Fred Looper en vertelt de geschiedenis van meubelfabriek Fristho: de Friesche Stoel- en Houtwarenfabriek. Minder bekend misschien dan bijvoorbeeld Gispen of Artifort, maar zeker zo vooruitstrevend en internationaal van groot belang. Het boek geeft een prachtig beeld van deze Friese meubelfabriek te midden van het mid-century modern design.
Fristho wordt in 1921 opgericht door Arnould Merckx. Hij heeft internationale aspiraties en werkt al snel samen met bekende, met name Scandinavische, designers. Inger Klingenberg wordt als jonge ontwerpster aangetrokken en ook William Watting wordt met de Modernart serie erg succesvol.
Van alle Nederlandse meubelfabrikanten in die tijd is Fristho de belangrijkste vertegenwoordiger van het Scandinavisch design. Niet alleen qua vormgeving, maar ook in ambachtelijkheid, materiaalkeuze en kwaliteit.
Hoewel het brede publiek deze meubels omarmt, is het Deens design niet altijd even geliefd bij het artistieke deel van de branche, met name vertegenwoordigd in het tijdschrift Goed Wonen. Daar vindt men de ontwerpen vaak te traditioneel en harmonieus en streeft men naar de meer strakke lijnen van het functionalisme.
Fristho laat echter zien ook een meer gewaagdere avant-gardistische stijl te kunnen voeren. In de tweede helft van de jaren ’50 worden Kho Liang Ie en Wim Crouwel als ontwerpduo aangetrokken. Zij vertegenwoordigen juist het strakkere functionalisme. De J-serie van Kho Liang Ie, waaronder een prachtig strak vormgegeven wandmeubel van palissander hout, onderstreept de nieuwe koers van Fristho.
Eind jaren ’60 verandert ook deze trend. Er komt weerstand tegen het strakke functionalisme en er is meer ruimte voor romantiek. Fristho schakelt snel en ontwerpt de Twen-serie, praktische meubels, gericht op jongeren, waarbij wandmeubel, tafel en stoelen bij elkaar passen, in de typische kleuren en dessins van de flower-power.
De jaren daarna krijgt Fristho het echter steeds moeilijker. Het is de jaren ’70 en bruine robuuste landelijke meubels (ja, inderdaad … klop, klop) doen hun intrede. Dit past niet bij de stijl van Fristho en de omzet neemt af. Eind jaren ’70 moet Fristho uiteindelijk haar deuren definitief sluiten.
“Waarom kan ik geen fatsoenlijke lamp vinden voor mijn werkplaats?” heeft Jean-Louis Domecq waarschijnlijk vaak gedacht. Zo vaak, dat hij besluit om zelf een lamp te ontwikkelen, die wel voldoet aan zijn eisen. Na lang sleutelen aan het juiste ontwerp, ziet zijn lamp “Standaard”, zoals de lamp in eerste instantie wordt genoemd, begin 1950 letterlijk het licht.
Het ontwerp is simpel, robuust en flexibel. De lamp wordt gemaakt van oerdegelijke materialen en is dan ook nagenoeg onverwoestbaar. De draadloze scharnieren, waarop Jieldé een patent krijgt, de porseleinen fittingen en de ronde bolvormige aluminium kappen zijn kenmerkend voor het ontwerp.
Vanaf de start is de lamp meteen een succes en in 1953 zet Domecq het bedrijf Jieldé op, zodat hij de marketing en verkoop goed ter hand kan nemen. De naam Jieldé verwijst naar zijn initialen.
De eerste decennia wordt de lamp vooral gebruikt voor industriële toepassingen. Echter, vanaf de jaren ’90 wordt de lamp ontdekt door particulieren en vanaf dan ook gebruikt als vloerlamp, wandlamp of leeslamp. Inmiddels is de lamp niet meer weg te denken uit de woonbladen en wordt er zelfs veel geld betaald voor oude vintage varianten.
Jean-Louis Domecq heeft dit succes echter niet meer meegemaakt. Hij stierf in 1983. De lamp is gelukkig nog in productie, in dezelfde mooie kwaliteit. En alle exemplaren worden genummerd om daarmee het belang van het unieke ontwerp te onderstrepen.
Nummer 80640 bijvoorbeeld … die staat bij mij!
Prachtige rotan ontwerpen van Rohé en Gebr. Jonkers uit Noordwolde, tentoongesteld in het Vlechtmuseum tijdens de Fries Design tentoonstelling (juni – september 2014).
Het wordt weer eens tijd om een klassieker in de schijnwerpers te zetten. En dus gaat mijn blog vandaag over één van de mooiste design klassiekers die er bestaan. De Barcelona stoel van Mies van der Rohe. Wauw, wat is íe toch prachtig!
Je kunt je bijna niet voorstellen dat deze moderne stoel al stamt uit 1929. Strak en functioneel vormgegeven met een prachtige elegante belijning. Kenmerkend voor de ontwerpen van Mies van der Rohe, die overigens voor de bekleding geholpen wordt door interieurontwerpster Lilly Reich, met wie hij lange tijd samenwerkt.
De stoel wordt speciaal gemaakt voor het Duitse paviljoen op de Wereldtentoonstelling van 1929 in Barcelona. Mies van der Rohe ontwerpt het gehele paviljoen, maar deze stoel moet zeer bijzonder worden, omdat de koning van Spanje, Alfonso XIII, hierin zal plaatsnemen tijdens de openingsceremonie. Die zet je natuurlijk niet in een keukenstoel!
Hoewel voor de Wereldtentoonstelling in eerste instantie 2 exemplaren gemaakt worden, wordt de stoel al snel de ‘talk of the town’ en deze wordt vrij kort daarna dan ook in productie genomen. Sindsdien is het een must-have voor de rijken der aarde, designers en kunstliefhebbers.
Sinds 1948 is de licentie in handen van Knoll International. De Barcelona stoel heeft inmiddels een icoon status en is o.a. te bewonderen in het Museum of Modern Art in New York. In 1977 wordt de MoMA Award aan de stoel toegekend.
Op het Javaplein, een beetje verscholen achter het Badhuis, vind je Jansen Vintage, een mooie vintage winkel.
Wat vind je er? Meubels uiteraard (ik zag er een prachtige rode formica eettafel met bijpassende stoelen), maar ook oude kop en schotels, vintage koektrommels, West-Germany vazen, Arne Jacobsen lampen, schilderijtjes, e.d.
Een aantal spullen herkende ik nog van vroeger, die stonden ook bij mijn moeder in de kast.
Als je in de buurt woont, moet je zeker eens binnenlopen bij deze leuke winkel, al is het alleen maar voor een paar mooie vintage asseccoires!
Een paar keer per jaar organiseren zij een gezellige vintage markt. De volgende vintage markt is op 22 november a.s., rondom het Badhuis op het Javaplein in Amsterdam Oost.
Wie had er niet in de zeventiger jaren zo’n typisch rond rotan stoeltje staan op de tienerkamer? Met een mooi vintage groen, paars of oranje kussentje er in?
Hoewel rotan nog niet zo lang geleden gezien werd als burgerlijk en tuttig, hebben stylisten en interieur ontwerpers het materiaal weer omarmd. Rotan is terug van weggeweest en met name de vintage design ontwerpen uit de jaren ’50 en ’60 zijn weer helemaal hot.
De tentoonstelling Fries Design laat het belang van deze ontwerpen zien.
In het midden van de vorige eeuw speelt rotan een belangrijke rol in het Dutch Design. De bakermat ligt in Noordwolde in Friesland, waar twee fabrieken, Rohé en Gebr. Jonkers, zich specialiseren in vlechtwerk. Het rotan komt uit Indonesië en vervangt de oorspronkelijke wilgentenen, die veel minder taai en buigzaam zijn.
De luchtige en strak vormgegeven rotan meubels passen prima in de functionalistische stijl van de Goed Wonen periode. Beide meubelproducenten werken met zowel Deense als Nederlandse ontwerpers, waaronder één van de meest bekende ontwerpers Dirk van Sliedrecht.
In het begin ontwerpt Van Sliedrecht de hele stoel van rotan. Dit past echter minder goed bij de strakke stijl van die tijd. Daarom bedenkt hij begin jaren ’50 de combinatie van rotan met een stalen buisframe. Een enorm succes, waarbij hij zelfs bejubeld wordt door de stichting Goed Wonen.
In de jaren ’70 raken beide bedrijven, die elkaars concurrent zijn en er een sport van maken om elkaars ontwerpen te stelen, in verval. De crisis slaat toe en de meubelhandel stort in. Ook de aanvoer van rotan wordt gestaakt, vanwege de beschermende maatregelen die Indonesië neemt om haar eigen industrie te beschermen. Nadat eerst Gebr. Jonkers in de jaren ’80 moet stoppen, moet ook Rohé uiteindelijk in 1997 haar deuren sluiten.
Maar gelukkig zijn er nog volop tweedehands rotan meubels te koop!
(bron: Fries Design, eerste druk, 2014)
De Italiaanse architect en ontwerper Franco Albini mag dan in Nederland niet zo bekend zijn, hij is een van de meest invloedrijke Italiaanse ontwerpers van de vorige eeuw. Zijn meubels ontwierp hij minimalistisch, zonder poespas, maar elegant en met oog voor Italiaans vakwerk.
Deze week stond hij prominent in de nieuwsbrief van 1stDibs. Hij heeft diverse bijzondere meubels ontworpen, maar als je zijn lounge stoelen ziet, vergeet je hem nooit weer. Ik heb er twee uitgezocht, die beide prachtig zijn (en heerlijk om op te chillen …).
De PS16 is een zeldzame schommelstoel uit 1946, die hij maakte van iepenhout en canvas. De mooie geometrische vormen zijn een handelsmerk van Albini.
De chaise longue is gemaakt van rotan en stamt uit 1964. En nu de herfst in aantocht is … heerlijk met een schapenvachtje!
Het schooljaar is weer begonnen en dus worden veel kinderkamers opgefrist en opgeknapt. Daar hoort natuurlijk ook een leuk bureautje bij. Vooral als er flink wat huiswerk gemaakt moet worden.
Met stip op nummer 1 een prachtig ontworpen bureau van Arne Jacobson, te koop bij Destijds Design. superstrak en daardoor helemaal van deze tijd. Die zou je eigenlijk het liefst in de woonkamer zetten!
Op nummer 2 een mooi oud Gispen bureau met opvallende blauwe lades. Stoer op een mooie houten vloer. En ze kunnen tegen een stootje. Bij veel vintage webshops vind je de Gispen bureau’s terug. En je ziet ze ook regelmatig op Marktplaats. Deze staat te koop bij 17Design.nl.
Op nummer 3 dit mooie oude werkbankje van Vivre Interieur. Een hele andere stijl, maar wat is íe leuk. Daar kun je prima aan studeren. Hip stoeltje erbij en het schooljaar kan beginnen.
Bij Vivre vind je niet alleen mooie vintage spullen, maar ook veel brocante en industriele meubels. Zoals de Jielde lamp, die je op de foto ziet. Zelfs in vintage staat nog een juweeltje!
Ze is een van de belangrijkste ‘design’ vrouwen van de 20e eeuw en ze mag natuurlijk niet ontbreken op mijn blog! Florence Knoll Bassett, architecte en meubelontwerpster, is jarenlang de drijvende kracht van een van de belangrijkste meubelfabrikanten in Amerika, Knoll International.
Ze studeert al jong architectuur en wordt beinvloed door beroemde architecten, zoals Saarinen, Breuer en Mies van der Rohe. Als ze in de jaren ’40 Hans Knoll ontmoet, wordt ze niet alleen zijn vrouw, maar ook zijn belangrijkste zakelijke partner.
Ze creeert er de Knoll Planning Unit, want “een interieur moet je creeren en niet inrichten”. Ze wordt er beroemd mee en grote bedrijven als IBM, GM en CBS laten bij haar hun interieur ontwerpen. Na de dood van haar man, die omkomt bij een tragisch auto ongeluk, wordt ze CEO van het bedrijf tot 1960. Ze blijft nog een paar jaar als Design Director en stopt dan definitief bij Knoll.
In de tussentijd hertrouwt ze met Harry Hood Bassett. Met hem richt ze de Bassett Foundation op, een stichting die het behoud van het boerenland nastreeft. Ze wonen grotendeels in Vermont, waar ze een nauwe band ontwikkelt met de universiteit van Vermont en er diverse projecten ondersteunt.
Haar hele leven heeft ze al haar werk op papier gedocumenteerd. Deze zijn bekend geworden als de Florence Knoll Papers en gedoneerd aan de Archives of American Art.
In 2002 ontvangt ze de belangrijkste kunstprijs van Amerika: de National Medal of Arts. Inmiddels is ze 97 jaar oud, maar wat mij betreft nog steeds een icoon!